مشخص ترین استراتژی دفاعی ساخت یک استحکام غیرقابل نفوذ (غیرقابل تخریب، غیرقابل نفوذ، بادوام و غیر قابل تقلید در قلمرو قوت ها، قابلیت ها و مزیت های رقابتی شرکت، برای دور نگه داشتن شرکت های چالشگر است. این استراتژی می تواند مواردی همچون نوآوری مداوم ، تنوع ، کاهش قیمت ، بهبود توزیع و تقویت رویکردهای تبلیغاتی را شامل شود.

 

در اینجا هدف محافظت از مولفه های ضعیف در آمیخته بازاریابی محصول و خدمات است. مانند ساخت پایگاهی برای محافظت از قلمروهای ضعیف. این پایگاه در مواقع لازم می تواند برای برای ضدحمله به مولفه های ضعیف رقیب نیز به کارگرفته شود (حمله جانبی). رویکردهائی همچون بهبود کیفیت ،ارائه محصول محصولات کم قیمت ، فروش تهاجمی و مانند آن از جمله استراتژی های دفاع جانبی است

 

ایده اصلی دفاع مقدماتی این است که حمله را قبل از شروع حمله رقیب شروع کنید. یا به عبارت دیگر برای جلوگیری از حمله او، زودتر به رقیب حمله کنید. انجام مانورها با پایه روانشناختی برای ناامید کردن رقبا از حمله، در استراتژی دفاع پیشگیرانه بسیار متداول است. به عنوان مثال یک شرکت به طور غیر مستقیم به بازار القا می کند که قصد کاهش قیمت ها یا افزایش مقیاس تولید با یک کارخانه جدید را دارد.

 

ضد حمله یعنی پاسخ به حمله رقیب با حمله دیگر. معمولا رهبر بازار نمی تواند منفعل بماند تا حملات رقیب با اتخاذ روش هائی همچون کاهش قیمت ، بهبود محصول ، حمله رعدآسای تبلیغی و ترویجی در محدوده قابلیت های سازمانی و محصولی خود اثر کند. از این رو شرکت های رهبر بازار در صورت افت سریع سهم بازار در اثر حملات رقبای چالشگر مجبور به انجام حمله مستقیم می شوند.

یک ضد حمله خوب، موجب می شود رقیب میزانی از منابع استراتژیک و مدیریتی خود را برای دفاع از حملات بعدی متمرکز کند و این موجب کاهش توان او برای حمله های بعدی می گردد.

در برخی از موارد شرکت های رهبر بازار با استفاده از توان لابی گری خود از روش های تخریبی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای ضد حمله بهره می گیرند.

 

این استراتژی که راهبرد دفاع متغیر نیز نامیده می شود، چیزی بیش از آن است که فقط از قابلیت ها و مزیت های رقابتی محافظت کند. رهبر بازار دامنه موقعیتی خود را در حوزه های جدید گسترش می دهد که می تواند پایگاه های بعدی برای حمله و همچنین دفاع باشد. رهبر بازار منابع استراتژیک خود را به گونه ای تخصیص می دهد تا از حمله آینده رقیب جلوگیری و این تصویر را در ذهن رقبا ایجاد کند که می تواند از مزیت ها وقابلیت های خود دفاع کند. استراتژی دفاع متغیر بر دو گونه زیر است:

گسترش بازار:تغییر تمرکز شرکت از محصول فعلی به فناوری جدید آینده و تمرکز بیشتر روی فعالیتهای تحقیق و توسعه. با این وجود، تمرکز بیش از حد بر آینده به قیمت رها کردن قابلیت های فعلی توصیه نمی شود زیرا بنگاه باید بتواند قوت های امروز خود در بازار را حفظ کند تا با تکیه بر آنها در بازار فردا بجنگد. از این رو باید حیطه و سرعت گسترش حساب شده برنامه ریزی گردد

تنوع بخشی به بازار: ورود به بازارهای جدید و ایجاد تنوع برای تقویت زودهنگام مزیت ها

 

حتی شرکت های بزرگ و رهبران بازار هم در برخی از شرایط نمی توانند از همه مزیت ها، قابلیت ها و بازارها دفاع کنند. در این حالت شاید بهترین استراتژی انقباض برنامه ریزی شده است ، یعنی برداشت استراتژیک. انقباض برنامه ریزی شده به معنای رها کردن بازار (فرار از بازار) نیست بلکه تسلیم حوزه های ضعیف تر و تمرکز برمولفه های قوی تر است