نقش ارکستریتور در اکوسیستم و پلتفرم

چه کسی باید ارکسترایتور اکوسیستم یا پلتفرم باشد؟

حسین نوریان، مشاور مدیریت استراتژیک 

درباره نقش ارکستریتور در اکوسیستم های کسب و کار

در بسیاری از اکوسیستم های تجاری معیارهای انتساب نقش ارکستریتور مشخص است. در بیشتر اکوسیستم‌های تراکنشی کسی که زیرساخت پلتفرم هماهنگ کننده را در اختیار دارد و بین تامین کنندگان و مشتریان پیوند ایجاد می کند، ارکسترایتور پلتفرم خواهد بود.به طور مشابه، برخی از اکوسیستم های راه حلی بر روی یک پلتفرم فنی ساخته شده اند که آن پلتفرم (که می تواند فیزیکی باشد) پایه و معیار هماهنگی های داخل اکوسیستم است و طبیعتا آن شرکتی که تولید کننده این پلتفرم است، نقش ارکسترایتوری را هم در اختیار خواهد داشت. مانند تولید کننده کنسول در یک اکوسیستم فراهم آوری بازی های ویدیویی یا سیستم عامل بر روی رایانه های شخصی یا تلفن های هوشمند.
اما در اکوسیستم های نوین ممکن است نقش ارکسترایتور مورد مناقشه قرار گیرد. اکوسیستم کشاورزی هوشمند را در نظر بگیرید که در حال حاضر توسط یک سازنده تجهیزات (جان دیر)، یک ارایه دهنده خدمات حفاظت از بذر و محصول (بایر مونسانتو) و یک فراهم کننده فناوری (آلفابت) ساخته شده است حال کدام یک از اینها باید نقش ارکسترایتور را بر عهده گیرند یا اگر اکوسیستمی برای ارایه خدمات بیمه درمانی وجود داشته باشد، این نقش بیشتر به کدام یک از بازیگران نزدیک است؟ دولت، شرکت های بیمه یا شرکتی که زیرساخت فناوری اطلاعات آن را فراهم کرده است؟
درک این نکته مهم است که ما نمی توانیم به طور یکجانبه خود را ارکسترایتور اکوسیستم بخوانیم و این نقش را برعهده بگیریم بلکه باید توسط سایر بازیکنان هم پذیرفته شویم.

شرایط ایفای نقش ارکسترایتوری در اکوسیستم و پلتفرم

چهار شرط ضروری برای انتحاب یک بازیگر به عنوان ارکسترایتور موفق در اکوسیستم های تجاری وجود دارد. اول آنکه باید دیگر بازیگران هم او را به عنوان یک بازیگر مهم بپذیرند زیرا او از منابع مورد نیاز برای زنده نگاهداشتن و بهبود مستمر اکوسیستم برخوردار است. منابع و قابلیت هایی مانند نشان تجاری قدرتمند، توانیایی دسترسی به مشتری یا در اختیار داشتن شایستگی ها و مهارت های کلیدی دوم آنکه ارکستراتور باید از موقعیت مرکزی در شبکه اکوسیستم برخوردار باشد و بازیگران زیادی در اکوسیستم به او وابستگی و ارتباط زیاد و قوی داشته باشند و در نتیجه نیاز زیادی به قابلیت های او برای ایجاد هماهنگی در اکوسیستم وجود داشته باشد. سوم، سایر بازیگران باید او را به عنوان شریکی منصف (یا حداقل بی طرف) قبول داشته باشند نه آنکه او را یک تهدید رقابتی بدانند و در نهایت احتمالا بهترین نامزد برای این نقش بازیکنی است که بیشترین سود خالص را از اکوسیستم می برد و به تبع آن از توانایی زیادی در تقبل سرمایه گذاری های بزرگ برخوردار است.

آیا نقش ارکسترایتور تنها نقش چذاب در اکوسیستم است؟

به نظر می‌رسد اکثر شرکت‌ها برای در اختیار گیری و ایفای نقش ارکسترایتور تلاش زیادی می‌کنند زیرا آنها به حق نگرانند که در تراکنش ها و تعاملات و معاملات درون اکوسیستم مورد سوء استفاده ارکسترایتور قرار گیرند و با ریسک هایی مانند از دست دادن دسترسی مستقیم به مشتریان مواجه شوند.
با این همه باید توجه داشت که نقش های تامین کننده یا مکمل در یک اکوسیستم تجاری هم می تواند بسیار جذاب باشند.الزام تامین کنندگان و مکمل ها به سرمایه گذاری در اکوسیستم بسیار کمتر است و آنها از فرصت پیوستن به جذاب ترین اکوسیستم های رقیب هم بهره مند هستند. آنها اغلب از قدرت چانه زنی خوبی برخوردارند و می توانند شروط خود را به ارکسترایتور تحمیل کنند. این شرکت ها اگر اجزای مهمی از محصولات یا خدمات نهایی اکوسیستم را فراهم کنند، گلوگاهی برای آن می شوند که قابلیت چانه زنی بسیار زیاد برای سهم بری قابل توجه از سود کلی اکوسیستم را برایشان فراهم می کند.

مسئولیت های ارکستریتور در پلتفرم ها

همانگونه که گفته شد ارکسترایتور نقش محوری را در اکوسیستم کسب و کار و پلتفرم ایفا می کند. او معیارهای مدیریت بر اکوسیستم را مشخص می نماید و آن را بر اساس آنها راهبری می کند. مشخص کردن دسته بندی ذی اثران بر اکوسیستم، شیوه تاثیرگذاری و تاثیر پذیری آنها از اکوسیستم منجر به آن می شود که اعضای اکوسیستم مشخص شوند. بر این مبنا ارکسترایتور شرایط عضویت در اکوسیستم را مشخص و اعمال می کنند. شروطی نظیر این که آیا عضویت برای اعضای هر دسته آزاد است یا بر مبنای ارزیابی انجام می گردد و یا عضویت آنها انحصاری است. مشخص کردن معیارهای مرتبط با خروجی های پلتفرم و کنترل آنها از دیگر وظایف ارکسترایتور است و همچنین شیوه انجام تعاملات و تراکنش ها در اکوسیستم را مشخص می کند. ارکسترایتور جریان های درامدی درون اکوسیستم را مشخص و پایش می کند و اطمینان حاصل می نماید که همه اعضا به شکل منصفانه از ارزش آفرینی اکوسیستم و پلتفرم منتفع می شوند.

ارکسترایتور با انجام تحلیل های استراتژیک، عوامل انگیزاننده برای مشارکت شرکت ها در اکوسیستم در سمت تامین کننده و مکمل ها را مشخص و اعمال می کند و او همچنین معیارهای ایجاد جذابیت برای مشتریان را هم لحاظ می نماید تا آنها هم به اکوسیستم و پلتفرم بپیوندند و اثر شبکه ای در آن شکل گیرد.

این نقش همچنین در زمان بروز ادعاها و شکایات در تعاملات میان مشارکت کنندگان، به عنوان داور عمل می کند و با همه این تمهیدات راهبری و مدیریت بر اکوسیستم و پلتفرم را به انجام می رساند.

 

استفاده از مطالب فوق تنها با ذکر منبع مجاز است

جهت دریافت اطلاعات بیشتر یا مشاوره طرح ریزی و مدیریت بر پلتفرم های کسب و کار با ایمیل hossein.nourian@gmail.com تماس حاصل فرمایید

 

این مطالب را هم ملاحظه کنید

 

مشارکت در اکوسیستم و پلتفرم

خروج از اکوسیستم و پلتفرم

شما ممکن است این را هم بپسندید