توازن و همسوئی در استراتژی شهری

مفهوم توازن و همسوئی در مدیریت استراتژیک شهری

عکس از گلاره بهداد

حسین نوریان، تحلیل گر و مشاور مدیریت استراتژیک

یاداشت ویژه ستون مدیریت و توسعه، روزنامه اصفهان زیبا، چهارشنبه ۲۰ تیر ۱۳۹۷

بر اساس دیدگاه های امروزی، استراتژی یک تصمیم جهت ساز و تحول آفرین است که بر پایه شناختِ مهم ترین چالش هایِ موثر بر سازمان اتخاذ می گردد. از این منظر، استراتژی از جنس تمرکز و اولویت بخشی به مهم ترین تمهیدات و صرف نظر  کردن از سایر رویکردهای هرچند خوب دیگر است تا با ایجاد هم افزایی کامل میان همه مولفه های مدیریتی سازمان و تمرکز در تخصیص منابع، دستیابی به اهداف متصور شده فراهم گردد. پژوهش های مفصل مدیریتی از جمله تحقیقات نورتون و کاپلان نشان داده است که اگر میان اجزای مختلف دربرگیرنده استراتژی توازن و تعادل بر قرار نباشد و یا در حالت بدتر، بین آنها تناقض وجود داشته باشد، آن تصمیم استراتژیک قطعا محقق نمی شود و هرگز به چشم انداز هدف گذاری شده دست نمی یابیم.

اگر ارزش آفرینی بیشتر در حوزه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و زیست محیطی، اهداف استراتژیک مدیریت شهری باشد، برای طرح ریزی شیوه دستیابی به این اهداف، ابتدا باید ذینفعان مختلف متاثر از مدیریت شهری را شناسائی و حیطه تاثیر پذیری و تاثیر گذاری هر یک را تحلیل نمائیم. باید به صورت دقیق بدانیم که کدام دسته از شهروندان از کدام یک از رویکردهای توسعه شهری ما یه چه شکل تاثیر می پذیرند و عملکرد کدام دسته می توانند یاری گر یا دشواری آفرین باشند.

تحلیل نیازمندی گروه های مختلف شهروندی، اولین کلید ایجاد توازن میان رویکردها است. باید بررسی کنیم که کدام یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشترین رضایت را در گروه گسترده تری از شهروندان ایجاد می کند و شاخص های تعلق شهروند به شهر و رفتار شهروندی آنها را گسترش خواهد داد. شاخص رفتار شهروندی در حیطه مدیریت شهری متناظر با شاخص وفاداری مشتری در حیطه بنگاه های اقتصادی است و همانگونه که افزایش وفاداری مشتریان مهم ترین عامل درآمد زائی برای شرکت ها است، بهبود رفتار شهروندی نیز موجب تشریک مساعی و هم افزائی ساکنان شهر در دستیابی به اهداف استراتژیک مدیریت شهری می گردد پس دومین حیطه توازن در راهبرد گذاری برای مدیریت شهرها، توجه همزمان به افزایش رضایت شهروندان و توسعه رفتار شهروندی میان آنها خواهد بود. درست همانطور که ایجاد رضایت در مشتریان به همراه سایر اقدامات ابتکاری موجب افزایش سطح وفاداری و تکرار خرید آنها می شود، رضایت شهروندان از مدیریت شهری به همراه رویکردهای تکمیلی مانند فرهنگ سازی و ایجاد زیرساخت های ارتباطی و تعامل دو سویه، رفتار شهروندی آنها را منسجم نموده و شکل می دهد.

سومین حیطه از ایجاد توازن در راهبردهای این حوزه، توسعه نشان یا برند شهری است، تحقیقات مفصل گروه مشاوران بوستون نشان داده است که بروز رفتارهای مثبت شهروندی در حوزه هایی که برند آن شهر بر مبنای آن قرار گرفته بسیار بیشتر و عمیق تر از سایر حوزه ها بوده است مثلا در شهری که هویت برند آن بر مبنای یادگیری بنا نهاده شده است، شهروندان تمایل بیشتری در همکاری با مدیریت شهری در توسعه و استفاده از فضاهای آموزشی داشته اند. درباره شیوه اثرگذاری مولفه برند هم می توان مدیریت شهری را با بنگاهی مقایسه کرد: همانطور که قدرت برند یک کالا موجب ایجاد رفتار خرید در مصرف کنندگانِ آن می شود، برند شهری نیز برای ساکنان، رفتار شهروندی را شکل می دهد. پس در سطح اول ایجاد یکپارچگی در راهبردهای مدیریت شهری، باید تعادل، توازن و همسوئی کامل میان انتظارات ذینفعان، رویکرد ایجاد رضایت در آنها، رفتار شهروندی مورد انتظار و برند شهری برقرار گردد. امروزه برای برخی از شهرهای کشور، نشان یا برند در قالب یک عبارت تعریف گردیده اما سوال مهم پیش رو آن است که چرا این تمهید آنچنان که مورد انتظار بوده، نتوانسته است که منجر به شکل دهی رفتار شهروندی شود؟ برای پاسخ به این سوال باید از یک سو تناسب هویت برند در نظر گرفته شده را سنجید و از سوی دیگر کفایت اقداماتی را که در حوزه برند سازی انجام شده است را بررسی نمود. مهم ترین عوامل قدرت در برند شهری عناصر “تمایز” و “رابطه” آن است، به این معنی که هویت قدرت مند در صورتی شکل می گیرد، که نشان گر تمایز معنی داری با هویت برند شهرهای دیگر باشد. اما متاسفانه اغلب هویت های برند در نظر گرفته شده، تفاوت روشن و معنی داری را متبادر نمی کند. از جنبه دیگر، قدرت هویت برند، بستگی تامی به ارتباط آن با انتظارات، نیازمندی ها، اولویت ها و ترجیحات مخاطبِ برند دارد، هیچ گاه از خود پرسیده ایم که هویت برند مطرح شده، چه قدر متناسب با ترجیحات شهروندان بوده است؟ اکنون روشن می شود که مولفه رابطه برند نیز یک حوزه دیگر از الزام همسوئی بین مولفه های مدیریت استراتژیک شهری است که باید با نیازمندی های تحلیل شده شهروندان همسو گردد.

استفاده از مطالب فوق تنها با ذکر منبع مجاز است

برای دریافت اطلاعات بیشتر یا مشاوره مدیریت استراتژیک، با ایمیل

hossein.nourian@gmail.com

تماس حاصل فرمایید.